با شرکت در کلاس های کنکور تئوری و عملی مجازی سایت، قبولی خود را تضمین کنید.
ویژگی های بازر هنر اشکانی عبارتند از:
- روبرو نگری
- بار روحی مذهبی
- استفاده از خطوط مستقیم موازی
- صراحت در نقاشی
در اغلب آثار هنری این دوره، هدف انتقال یک گزارش یا خبر به بیننده است. در این دوره، هنر به جای توجه داشتن به زیباییهای بدن، به جنبه روحانی و مذهبی اثر توجه دارد و این باعث شده هنر دوره اشکانی سرد و بی حرکت باشد. بیشتر طرحها دارای مرزهای مشخصی هستند به این شکل که هنرمند مرزهای عناصر و اندامهای خلق شده را بسیار واضح می کشد.
در سده های پیش از میلاد دوره اشکانی، هنر آمیخته ای از سبکهای کهن شرقی و سبک معاصر یونانی بود. از این آمیزش، در سده اول میلادی هنر اشکانی زاده شد و با آغاز سده سوم میلادی، هنر سلطنتی رو به انحطاط رفت و هر یک از مناطق امپراتوری، سبک هنری خویش را پیش گرفتند.
بهترین مظهر هنر اشکانی، سنگ نگاره های آنان است. سنگ نگاره برخلاف دوره ساسانی، پدیده ای مخصوص شاهان نبوده و بسیاری از سنگ نگاره های دوره اشکانی متعلق به حکمرانان محلی هستند.
معماری اشکانی نخست برگرفته از اردوگاههای اشکانی بود که بر گرد دایره ای ساختمانها را بنا می کردند و در تزیینات از هنر یونانی استفاده میکردند ولی در همان آغاز، هنر سنتی ایرانی را جایگزین هنر یونانی کردند. بناهایی با حیاطهای چهارگوش مرکزی با ایوانهای چهار طرف آن مشخصه معماری اشکانی شد. آنها به نمای ساختمان بسیار اهمیت دادند و برای آن از ترکیب نقاشی و گچکاری استفاده میکردند و از تاق گهواره ای، قوس و رگچین با سنگ و قلوه، برجسته کاری تزیینی و گاهی ستونهای داخلی استفاده میکردند. نمای ساختمانها توسط گچکاری تزیین می شدند. در این شیوه ابتدا گچ به دیوار یا سقف مالیده می شد و سپس آنرا شکل می دادند.
مهرهای دوره اشکانی دارای طرحهای مختلفی بودند. بیشتر طرحهای مهرها دارای عقرب و عقاب هستند. مهرها دارای نقوش ساده هندسی یا طرحهای اسطوره ای بودند.
شیشه گری در دوره اشکانی رونق داشته است. در این دوره از دو شیوه دمیدن درون قالب برای تولید شیشه ضخیم و دمیدن آزاد برای تولید شیشه نازک استفاده می کردند. نقوش روی شیشه به سه روش تراش، استامپ یا افزوده پدید می آمدند. یکی از مراکز تولید شیشه، سوریه بود.
ریتونها را می توان یکی از شاخصهای هنر اشکانی دانست. ریتون یا تکوک، ظرفی است که قسمتی از آن به شکل حیوان طراحی شده باشد. ریتونها از اجناس مختلف مانند فلز، عاج فیل، چوب، سفال و غیره ساخته می شدند و روی آنها دارای طرحهای اسطوره ای بود.
سفال دوره اشکانی را می توان بر اساس منطقه جغرافیایی به ۹ دوره تقسیم کرد که عبارتند ازمنطقه جنوب غرب، منطقه غرب ایران، منطقه آذربایجان، شمال ایران، شرق ایران، جنوب شرق و جنوب ایران. سفال هر منطقه خصوصیات ظاهری و فنی خود را دارد. سنتهای محلی در ساخت سفال نقش اصلی را داشتند. در ابتدا سفالها ساده بودند و پس از آن سفالهای نقش دار بیشتری تولید شدند و با ظهور سفال لعابدار در سده دوم پیش از میلاد به مرور نقوش، جای خود را به لعاب دادند.
از نقاشی در این زمان در طراحی نمای خانه استفاده می شد به این نحو که نگارگران، نمای خانه ها را با طرحهایی مانند شکار و نبرد، مراسم مذهبی و عبور بزرگ زادگان نقاشی می کردند.
فلز کاری در دوره اشکانی رواج داشت. تولیدات فلزی عبارت بودند از : جنگ افزار، آثار فلزی تدفینی مانند سنجاق و دستبند، ظروف فلزی، مجسمه های فلزی و سکه.
استفاده از جواهر تزیینی همیشه مورد توجه بشر بود. استفاده گسترده از جواهرات در دوره اشکانی را می توان از روی مجسمه های به یادگار مانده از این دوره شناخت. ظاهرا مردان و زنان در استفاده از جواهرات افراط می کردند. این اجناس از ترکیب طلا و سنگهای قیمتی ساخته می شدند.
مجسمه ها در دوره اشکانیان بدون حرکت و ساکن بودند و احتمالا از آنها در تزیین معماری استفاده می کردند. در این دوره از پیکرکهای کوچک استخوانی تا مجسمه بزرگ فلزی، مجسمه بانوان نیزساخته می شد در حالی که پیش از این تنها مردان در مجسمه ها نمود پیدا می کردند. همچنین در دوره اشکانی افراد عادی نیز از خود مجسمه میساختند، حال آنکه در دوره های پیش از آن در ایران تنها مجسمه شاهان یا صحنه های اسطوره ای ساخته می شد.
ایالت هنر را در کانال تلگرام پیگیری کنید: